De moeder de vrouw

Ik ging naar Bommel om de brug te zien.
Ik zag de nieuwe brug. Twee overzijden
die elkaar vroeger schenen te vermijden,
worden weer buren. Een minuut of tien
dat ik daar lag, in 't gras, mijn thee gedronken,
mijn hoofd vol van het landschap wijd en zijd -
laat mij daar midden uit de oneindigheid
een stem vernemen dat mijn oren klonken.

Het was een vrouw. Het schip dat zij bevoer
kwam langzaam stroomaf door de brug gevaren.
Zij was alleen aan dek, zij stond bij 't roer,

en wat zij zong hoorde ik dat psalmen waren.
O, dacht ik, o, dat daar mijn moeder voer.
Prijs God, zong zij, Zijn hand zal u bewaren.

Dichter(s): Martinus Nijhoff

Locatie: Coördinaten: (52.38082107367342, 4.874042895089157)

Taal: Nederlands

Datum geplaatst: 1997: oorspronkelijk bewonersinitiatief / 23 september 2007: hernieuwde onthulling / 2025: opnieuw teruggeplaatst

Boek: Nieuwe gedichten (1934)

Opmerkingen of wetenswaardigheden: Tot begin jaren negentig stonden er loodsen, werfjes en garages tussen de De Wittenstraat en de Kostverlorenvaart, ten zuiden van de Tweede Nassaustraat. Die werden tussen 1993 en 1997 gesloopt en vervangen door woningbouw, naar ontwerp van Lucien Lafour en Rikkert Wijk. Meteen al in 1996 namen de kersverse bewoners het initiatief om rond de punt van het Witteneiland een gedichtenroute aan te leggen. Er kwamen twaalf gedichten op glazen platen: zes aan de Jacob Catskade langs de Kattensloot, vier op de relingen van de De Wittenkade en twee aan de gevels ertussen. In 1997 werd het resultaat onthuld. In 2006 werd het beheer overgedragen aan stadsdeel Westerpark. Die herstelde de platen. Ook kwam kunstwerk ‘Lichtgedicht Ambitie’ van F. Starik erbij (op straatpoëzie.nl als ‘Langs de Kostverlorenvaart‘). In september 2007 was er een tweede feestelijke onthulling. In 2022 moesten de gedichten opnieuw wijken. De kademuur langs de Kattensloot zou worden vernieuwd. Bomen, balustrades en gedichten ruimden het veld. In 2025 (of eind 2024) werden de glasplaten weer op de relingen gemonteerd. ‘De moeder de vrouw’ van Martinus Nijhoff hangt aan het eind van de Jacob Catskade, op het zuidwestelijk puntje van het eiland, bij de splitsing van sloot en vaart. Een geëigende plek want hier komen geregeld binnenvaartschepen langs. Waarschijnlijk hing dit gedicht eerst aan de De Wittenkade. Daar hangt nu een fragment uit ‘Awater’, ook van Nijhoff. Het gedicht ‘De moeder de vrouw’ is onlosmakelijk verbonden met Zaltbommel en haar brug. Wellicht dat daarom alleen de tweede strofe van het gedicht in het glas is gegraveerd. In Zaltbommel zelf is het volledige gedicht niet één maar twee keer tot straatgedicht gemaakt.

Meer info: - over de gedichtenroute: https://amsterdam.kunstwacht.nl/kunstwerken/bekijk/8095-gedichtenroute

Terug naar overzicht
Vind je dat er informatie over dit gedicht ontbreekt? Stuur een mail naar info@straatpoezie.nl met de titel en locatie van het gedicht en de aanvullende informatie.