Doe je ogen even dicht

doe je ogen even dicht en stel je voor dat dit ooit polderland was ........ eeuwenlang gras en koeien tot het plots een gebied werd vol huizen en pleinen ........ zeg maar in de periode voor de oorlog ........ kijk hier op de hoek was een haringstal met hollandse nieuwe 3 cent ........ en daar woonde zanger dirigent Meijer Smeer ........ en verderop was bakkerij Pront ........ en ginds stonden karrenloodsen waar men ook spandoeken schilderde ........ het was een tijd vol onrust en vernieuwing ........ het was een wijk vol leven waar veel mensen uit de oude Jodenbuurt neerstreken ........ een wijk waarin diamantwerkers onderwijzers en handelaren woonden ........ een veelal rode wijk waar zondags rumoerig werd gepraat over echt alles door de mannen op straat ........ een wijk waar geknikkerd werd diefje met verlos gespeeld touwtjegesprongen ........ waar het sjabbatsmaal op vrijdag het hart van alles was familie en kippensoep warme drukte en snoepgoed ........ een wijk waar je bij winkels op de lat kon kopen ........ en waar men elkaar hielp ondanks de armoede ........ waar in de winter lange ijsglijbanen blonken en op 1 mei werd gedanst ........ waar je ’s nachts treinen stoom kon horen afblazen ........ waar werklozen elke dag moesten stempelen ........ waar douchen in het badhuis 10 ........ cent kostte ........ waar statig een synagoge verrees ........ een woonwijk voor de oorlog waar bonen op straat werden gedopt ........ en soms stevig met de NSB werd geknokt ........ en zangkoren ‘Dageraad’ heetten en ‘Kunst na Arbeid’ ........ voor de oorlog toen nog niet bijna alle Joodse bewoners waren afgevoerd en vermoord ........ voor de oorlog toen de spoorbrug uitpuilde van verbaasde mensen als een zeppelin overvloog ........ voor de oorlog toen de hele Tugelaweg nog vieren kon dat Sara Goedel-Trijtel 100 jaar oud werd ........ stel je de straat voor die dag versierd met vlaggetjes ........ kijk er staat een muziektent de opperrabijn spreekt en de koningin schenkt de jarige een ruststoel ........ het weer is fris maar helder ........ het is juli 1937 en het rommelt al stevig in het oosten ........ maar zoiets als oorlog lijkt nog onvoorstelbaar ver weg

Dichter(s): K. Michel

Locatie: Tugelaweg, Amsterdam, Netherlands

Taal: Nederlands

Datum geplaatst: Eind 2016 geplaatst - feestelijke oplevering 13 maart 2017.

Relatie met locatie: De Transvaalbuurt was vroeger vooral een Joodse buurt. Vanaf 1917 kwamen hier de eerste bewoners wonen. In de Tweede Wereldoorlog zijn veel bewoners weggevoerd en niet meer teruggekomen. Deze geschiedenis was voor Ymere aanleiding om samen met het stadsdeel een kunstwerk te plaatsen langs het spoor aan de Tugelaweg. Om de culturele biografie van deze plek naar het nu te vertalen en tegelijkertijd ruimte te bieden om dingen te laten ontstaan, is een uitdaging. Het kunstwerk dat K. Michel (Michel Kuijpers) en Hansje van Halem ontwikkelden, heeft vorm gegeven aan een plek die naar de Joodse geschiedenis van de buurt verwijst. Waar het verhaal van de buurt van voor de Tweede Wereldoorlog wordt verteld, een levendige buurt van vooral diamantwerkers en venters, een buurt van ondernemerschap en handel. Waar op die manier ook wordt stilgestaan bij het verlies van zoveel Joodse Amsterdammers en van de Joodse bewoners van de Transvaalbuurt in het bijzonder.

Initiatiefnemer: Woningcorporatie Ymere i.s.m. Gemeente Amsterdam - financiële steun van het Amsterdams Fonds voor de Kunsten

Vormgever: Hansje van Halem

Opmerkingen of wetenswaardigheden: K. Michel schreef het gedicht voor deze locatie. Nadat het ontwerp gereed was, moest geschikt gemaakt worden om als een lint-gedicht gelezen te worden. Hij kortte op verzoek van de ontwerper het gedicht in. Het eindresultaat is een 350 meter lang gedicht op de keerwand langs het talud van de Tugelaweg leesbaar in uit staal gesneden spijlen. Van dichtbij zie je de details van het kunstwerk, van een afstand kun je lezen wat er staat. Buurtbewoners zijn betrokken geweest bij het ontwerp en hebben erop gereageerd. Wandelend loop je in vijf minuten langs het kunstwerk en kun je de hele tekst lezen. Maar ook delen van de tekst inspireren. De reling van het kunstwerk nodigt uit om even te gaan zitten tijdens de wandeling.

Meer info: https://melandlangeveld.com/2017/02/10/doe-je-ogen-even-dicht/

Naam invuller: Méland Langeveld & suzanne meeuwissen

Terug naar overzicht
Vind je dat er informatie over dit gedicht ontbreekt? Stuur een mail naar info@straatpoezie.nl met de titel en locatie van het gedicht en de aanvullende informatie.