Dichter(s): Horatius

Locatie: Munnickenveld n. Z. 19, Hoorn, Nederland

Taal: Latijn

Datum geplaatst: 1613 / 1954 verplaatst naar huidige locatie

Boek: Carmina / Odes (boek I; 23 v. Chr.)

Opmerkingen of wetenswaardigheden: Deze poort was ooit de ingang naar de Latijnse School, te vinden in de Kruisstraat. In 1954 kwam hij hier terecht. ‘Christo duce et auspice Christo‘ is een adaptatie van een regel uit Ode zeven uit Horatius’ eerste boek. Het gedicht is een lofzang op Tivoli, bij Rome. Sommigen geven hoog op van diverse Griekse plekken maar hij, de dichter, heeft een zwak voor de watervalletjes in de Aniene en de beboste heuvels rondom. In de tweede helft verschuift de toon. Hij moedigt Plancus, de ontvanger van dit gedicht, aan om bij tegenspoed niet bij de pakken neer te zitten, misschien een hartversterkertje te nemen. Of hij nou in een legerkamp zit (dit speelt tijdens de Romeinse burgeroorlog) of in de schaduw van Tivoli. En hij haalt het verhaal aan van Teucer, halfbroer van Ajax. Die werd toen hij uit Troje thuiskwam zonder zijn gestorven broer, door zijn vader verbannen. Hij liet het hoofd niet hangen, maar sprak zijn manschappen moed in: ‘wanhoop maar niet met mij als leider’. Hier op de poort is Teucer vervangen door Christus. Met Christus als voorman en leider gaat het ongetwijfeld goed komen; ook met de jonge knaapjes die hier onder de poort doorgingen om Latijn te leren. Wanneer de poort gebouwd is is niet geboekstaafd. Vaak wordt het jaar 1613 genoemd. Misschien dat hij net iets ouder is. In 1595 was de Latijnse School in slechte staat. Het stadsbestuur stelde Josias Wijbo aan als rector om de ‘schoole weder op te rechten‘. Wijbo was een fan van Horatius en dichtte ook zelf. Hij was tot 1608 in functie. Het is niet veel maar het lijkt zeker denkbaar dat deze Wijbo een hand heeft gehad in de tekst op de poort. Dat zou de bouw misschien een paar jaar naar voren halen.

Meer info: - origineel en Engelse vertaling met noten: https://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.02.0024%3Abook%3D1%3Apoem%3D7 - bron Josias Wijbo, in: https://www.oudhoorn.nl/wfon/1976/wfon1976_059_060.php