tiaer 1418 belegerde hier

Tiaer 1418 belegerde hier
dese stadt fier
hertoch Ian va(n) Brabant machtich
maer deur Gods ha(n)t verdreve crachtich

soli deo gloria

van de Spuipoort afgekomen
in 1974 hier opgenomen

Dichter(s): Onbekend

Locatie: Groothoofdspoort, Groothoofdspoort, Dordrecht, Nederland

Taal: Nederlands

Datum geplaatst: oorspronkelijk onbekend (mogelijk 1609); herplaatst in 1974

Opmerkingen of wetenswaardigheden: In 1417 werd Jacoba van Beieren op bijna zestienjarige leeftijd gravin van Holland, Zeeland en Henegouwen. Haar oom, Jan van Beieren, wilde haar bezit graag voor zichzelf. Een machtsstrijd tussen het tweetal ontbrandde waarbij ook de sluimerende twist tussen Hoeken en Kabeljauwen weer oplaaide. Jacoba trouwde met Jan van Brabant om zich van zijn steun te voorzien. Van Beieren had met Kabeljauwse hulp de controle gekregen over Dordrecht en enkele andere Hollandse plaatsen. Daarop trokken Jan en Jacoba ten strijde. Ze belegerden Dordrecht van 28 juni tot 10 augustus 1418, maar tevergeefs. Na zes weken dropen ze verslagen af. Deze stenen plaat herinnert de stedelingen aan hun wapenfeit. Oorspronkelijk zat de steen in de Spuipoort, de zuidelijke toegang tot de stad, op de plek waar nu het Spuiplein ligt. De poort dateerde uit het begin van de 14e eeuw maar werd in 1609 herbouwd. In 1870 werd de poort afgebroken. De steen, aangebracht binnen de muren, rechts van de poort, kwam in bezit van de Groothoofdspoort. Daar werd de steen in 1974, na een restauratie, weer ingemetseld. Uit welk jaar stamt de tekst oorspronkelijk? Als hij direct na het beleg al zou zijn aangebracht is het mogelijk het oudste straatgedicht in Nederland. De huidige zandstenen plaat dateert echter van circa 1600. Dat valt dus samen met de herbouw in 1609. Er zaten nog twee teksten in de Spuipoort. Eén had graaf Dirk VI als onderwerp. Die werd hier in de buurt in 1049 vermoord. Die tekst is weg. De tweede tekst gaat over de Sint-Elisabethsvloed van 1421. Die tekst is wel bewaard en is te vinden op de Spuiboulevard. Er zijn interessante overeenkomsten en verschillen tussen die twee teksten. Beide gebruiken ze ‘crachtich’ als rijmwoord. Het tweede rijm gebruikt beide keren een ‘ie’-klank: ‘hier’ / ‘fier’ en ‘siet’ / ‘bediet’. De spelling van ‘iaer’, ‘devr’ en ‘waer’/‘maer’ is dezelfde. Het is niet veel maar het lijkt aannemelijk dat beide teksten tezelfdertijd geschreven zijn, mogelijk zelfs door dezelfde dichter. De uitvoering van de twee teksten verschilt. De letters van de plaat aan de Groothoofdspoort liggen in reliëf op de steen. De tekst aan de Spuiboulevard daarentegen is uitgehakt. De reden voor dat verschil is ongewis.

Terug naar overzicht
Vind je dat er informatie over dit gedicht ontbreekt? Stuur een mail naar info@straatpoezie.nl met de titel en locatie van het gedicht en de aanvullende informatie.